Zonnepanelen
Hoe geschikt is jouw dak?
Verreweg de meeste Nederlandse daken zijn geschikt voor zonnepanelen. Grote kans dat jouw dak daar ook bij hoort. Maar je wil vast ook weten hoe geschikt je dak is: hoeveel zonlicht valt er op jouw dak en hoeveel panelen passen er op? Want de hoeveelheid zon en het aantal panelen bepalen hoeveel stroom je panelen kunnen opwekken.
Er zijn 3 factoren
die bepalen hoeveel zonnestralen jouw dak kan opvangen:
1: Richting en helling van het dak
Om zoveel mogelijk zonnestralen op te kunnen vangen, is vooral de richting (noord-zuid-oost-west) van je dak belangrijk.
Een schuin dak
Een schuin dak op het zuiden vangt de meeste zonnestralen op en geeft dus de hoogste stroomopbrengst. Maar ook een dak op het oosten en westen is vaak prima geschikt. De stroomopbrengst zal wat lager zijn dan op het zuiden, maar het is nog steeds aantrekkelijk.
Een plat dak
Bij een plat dak is de richting minder belangrijk, want je kunt zonnepanelen alle kanten op richten. Vaak staan ze allemaal met hun gezicht naar het zuiden. Dan vangen ze de meeste zon, maar er zit ook een nadeel aan: omdat de panelen zelf schaduw op het dak werpen, passen er minder panelen op je dak. Over het algemeen heb je zo’n 2,3 vierkante meter dak nodig per vierkante meter paneel. Daarom wordt steeds vaker gekozen voor een oost-west-opstelling: de panelen staan dan als een soort dakje tegen elkaar aan. Je panelen brengen zo iets minder op (ongeveer 10 procent minder), maar je kunt er ook meer kwijt. En veel mensen vinden het mooier om naar te kijken.
Helling van je dak
Niet alleen de richting, maar ook de helling van je dak bepaalt hoeveel zonnestralen de panelen kunnen opvangen. Bij een schuin dak is een hoek van 20 tot 50 graden meestal het gunstigst. Maar ook bij een platter of steiler dak kunnen zonnepanelen vaak nog prima.
Een opbrengst van 100% is ideaal maar
alles boven de 50% is winstgevend genoeg
2: Schaduw op het dak
Schaduw (bijvoorbeeld door bomen om je huis of een opbouw van de buren) heeft invloed op de stroomopbrengst van je panelen. Maar gelukkig zijn daar oplossingen voor! Een beetje schaduw is niet erg, maar veel schaduw kan de opbrengst van zonnepanelen flink verlagen.
Schaduw op je dak
Vaak ligt niet het hele dak in de schaduw, of niet de hele dag. De zon draait tenslotte. Kijk eens op welk deel van jouw dak schaduw valt en hoe lang. Ook een schoorsteen of dakkapel kan schaduw op je dak werpen.
Omvormer en power-optimizers
Schijnt de zon minimaal de helft van de dag op een deel van je dak, dan kun je daar vaak prima panelen neerleggen. Je moet wel iets regelen voor de tijd dat ze in de schaduw liggen: schaduw op één van de panelen verlaagt bij de meeste systemen namelijk de opbrengst van het hele systeem. Gelukkig zijn daar goede oplossingen voor:
je kunt elk paneel een eigen omvormer geven (‘micro-omvormers’) of
power-optimizers aan elk paneel koppelen.
3: Hoeveel ruimte op het dak
Check ook hoeveel plek je hebt voor de panelen. Je hebt zonnepanelen in allerlei maten. De standaardmaat is 100 x 165 cm.
Maatwerk
Waar je panelen komen te liggen en hoeveel je er kwijt kunt: het is uiteindelijk maatwerk. Schakel daarom een installateur in die (ter plekke) jouw situatie in kaart kan brengen, advies kan geven over de beste plek voor zonnepanelen en die precies doorrekent wat het jou kost en kan opleveren.
Hoe leg je panelen mooi neer?
Hoera: er kunnen zonnepanelen op je dak! Maar hoe leg je ze het beste neer? Zodat er zoveel mogelijk passen, maar ook zo mooi of onopvallend mogelijk zijn. Voor sommige mensen is ‘lelijk’ een reden om geen zonnepanelen te kopen. Gelukkig kun je tegenwoordig kiezen uit verschillende maten en kleuren. Daardoor kun je zonnepanelen beter afstemmen op je dak en vallen ze minder op. Je kunt zelfs hoeken en gaten opvullen met nep-panelen (dummies). Zo’n dummy-paneel ziet eruit als een zonnepaneel, maar levert geen stroom. Je kunt ze neerleggen rond een schoorsteen, rookkanaal en dakkapel. Dat zorgt voor een rustiger beeld op je dak, zo vallen de panelen minder op.
Checklist
• Op een dakkapel kun je wel één of meer panelen neerleggen
• Zonnepanelen moeten zo’n 20 cm van de nok
of van de dakrand gelegd worden.
• Maak zelf een eerste inschatting van de mogelijkheden voor jouw dak. Dat kan met de Zonnepanelencheck op de website van mileucentraal.
• Voor de meeste daken heb je geen vergunning nodig om zonnepanelen te mogen plaatsen. Alleen voor monumenten en beschermde stads- of dorpsgezichten heb je wel een vergunning nodig. Als de panelen uit het zicht liggen (meer aan de achterzijde van het huis) is dat doorgaans geen probleem.
3 types zonnepanelen
Zonnepanelen kun je indelen in drie soorten. Die hebben allemaal hun eigen plus- en minpunten.
• Polykristallijne panelen
Deze zonnepanelen zijn blauw gekleurd. Ze hebben een goed rendement en een prima prijskaartje.
• Monokristallijne panelen
Deze zijn donkerblauw of zwart. Ze hebben een hoger rendement, maar zijn ook iets duurder. Daarom kun je monokristallijne zonnepanelen kopen als je een beperkter dakoppervlak hebt.
• Flexibele zonnepanelen
Ze hebben een vrij laag rendement. Deze panelen zijn handig voor op je camper of boot, maar je kunt ze beter niet op je dak installeren.
De garanties
Zonnepanelen gaan vaak wel 25 jaar of langer mee. Maar een ongeluk zit in een klein hoekje. Daarom kun je kiezen voor een type met langere garanties op het product, op de maximale stroomopwekking en (eventueel) op de installatie. Zo ben je beschermd tegen een strop wanneer er iets mis is met de panelen.
Temperatuurbestendigheid
Zonnepanelen werken iets minder goed als de temperatuur boven de 25 graden stijgt. De afname van hun vermogen varieert. Kijk dus hoe goed de zonnepanelen hun werk blijven doen bij hoge zomertemperaturen.
Zonnig Zeeland
Doordat er in Zeeland meer zonuren zijn, is het rendement van de zonnepanelen hoger dan elders in het land.
Hier reken je met de factor 1,0 in plaats van de landelijke vuistregel:
Wattpiek x 0,9 = energieopbrengst per jaar
Elk zonnepaneel heeft een eigen maximaal vermogen, dit wordt uitgedrukt in Wattpiek. Aan de hand van dit getal kan je inschatten hoeveel een paneel ongeveer gaat opleveren in een jaar. Hoe langer het paneel in de volle zon ligt, hoe hoger de opbrengst. Vrijwel alle aanbieders van zonnepanelen kunnen voor je uitrekenen hoeveel de verwachtte opbrengst per jaar is.
Terugverdienen
De terugverdientijd van zonnepanelen is afhankelijk van de stroomprijs en de salderingsregeling. De salderingsregeling ( De stroom die je verbruikt en de stroom die je teruglevert, worden aan het eind van het jaar met elkaar verrekend) loopt in ieder geval nog tot 2025. Daarna wordt de regeling geleidelijk afgebouwd. Afhankelijk van de stroomprijs die je nu betaalt is de terugverdientijd 4 - 7 jaar.
Moderne zonnepanelen gaan 25 tot 40 jaar mee waardoor je nog vele jaren van gratis stroom geniet.